ارائهی به موقع صورت های مالی میان دوره ای : بررسی تاثیر عملکرد مالی و اقتصادی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/سال پنجم/شماره 02 /زمستان 20 /صفحات 242-270 ارائهی به موقع صورت های مالی میان دوره ای : بررسی تاثیر چکیده: عملک مالی و اقتصادی شرکت های پذیرفته شده در تاريخ دريافت: 20/40/40 بورس اوراق بهادار تهران زهره حاجیها مهدیه احمدی تاريخ پذيرش: 20/40/04 مقاله حاضر به بررسی تاثیر عملک شرکت بر گزارشگری میان دوره ای به موقع در 37 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های می پازد. 6731 لغایت 6731 ارائه صورت های مالی میان دوره ای که با هدف گزارشگری بهنگام تر اطالعات انجام می شود می تواند به شفافیت بیشتر بازار سرمایه منجر شده از این طریق باعث تصمیم گیری مطلوبتر استفاده کنندگان گزارش های مالی از جمله سرمایه گذاران شود. از اختالف زمانی میان تاریخ تعیین شده توسط سازمان بورس اوراق بهادار و تاریخ ارائه ی گزارش های مالی حسابرسی شده 1 ماهه توسط شرکتها به عنوان معیاری برای ارزیابی به موقع بودن گزارشگری مالی میان دوره ای استفاده شده است بدین صورت که هرچه این فاصله ی زمانی کوتاهتر باشد در نتیجه شرکت ها گزارش های مالی خود را با تاخیر کمتر و به موقع تر ارائه می کنند. برای ارزیابی عملک شرکت ها از دو شاخص عملک مالی )رشد شرکت سود وزیان استادیار حسابداری دانشگاه آزاد اسالمی واحد تهران شرق گروه حسابداری تهران ایران)نویسنده Email: Zohreh_hajiha@yahoo.com مسئول(. کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات مرکزی گروه حسابداری اراک مرکزی ایران.

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 104 ویژه قابلیت سودآوری( که بیشتر بر سود حسابداری تاکید دا و عملک اقتصادی )ارزش افزوده اقتصادی ارزش افزوده بازار( که هزینه سرمایه را در نظر می گی استفاده شد. ضمن آنکه میزان حجم معامالت سهام به عنوان متغیر کنترل گنجانده شد و فرضیات پژوهش از طریق روش داده های پولد و به وسیله نرم افزار Eviews 7 مو آزمون قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که شرکت هایی که دارای عملک مالی و عملک اقتصادی بهتری هستند صورتهای مالی میان دوره ای خود را زودتر و با تاخیر کمتری به سازمان بورس اوراق بهادار تهران ارائه می کنند و همچنین در مقایسه بین شاخص های مالی و شاخص های اقتصادی شاخص های عملک مالی شرکت تاثیر بیشتری بر ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دورهای می گذا. در نتیجه هرچه یک شرکت سود بیشتر و رشد باالتری داشته باشد نسبت به دیگر شرکت ها ارائه می کند. صورت های مالی میان دوره ای خود را با تاخیر کمتری به سازمان بورس واژه های کلیدی: صورت های مالی میان دوره ای ارائهی به موقع گزارشهای مالی شاخص های نوین و سنتی ارزیابی عملک عملک مالی عملک اقتصادی. 1- مقدمه در عصر حاضر که با انفجار اطالعات و محدودیت زمانی شعار تمامی نهادها و سازمان ها "اطالعات سریع تر در زمان کمتر" است گزارش های مالی میان دوره ای می توانند قدمی به سمت عملی تر کن این شعار باشند. در مقایسه بین گزارش های مالی ساالنه و گزارش های میان دوره ای اگرچه گزارش های ساالنه محتوای اطالعاتی کاملتری دارند ولی در مقایسه با گزارش های میان دوره ای به زمان بیشتری برای تهیه و ارائه نیاز دارند. بنابراین گزارش های میان دوره ای 7 1 و 3 ماهه اهمیت بیشتری نسبت به گزارش های ساالنه پیدا که اند. در سال 6733 برای نخستین بار در ایران هجده رهنمود حسابداری منتشر و الزم االجرا گید. در 6731/6/6 این رهنمود ها به استاندا های حسابداری تغییر نام دادند و 22 و الزم االجرا گید یکی از این استانداهای حسابداری استاندا شماره استاندا منتشر با عنوان 22 "گزارشگری مالی میان دوره ای "می باشد که مرتبط با این مقوله است. صورتهای مالی میان دوره ای گزارشی بهنگام تر از وضعیت مالی یک شرکت را به منظور برجسته سازی حوادث مهم

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 101 20 و در جریان آن شرکت فراهم می کنند. گزارش های میان دوره ای ارائه شده به منظور در اختیار قرار دادن اطالعات مفیدی برای سرمایه گذاران و دیگر کاربران از طریق پیش بینی وضعیت مالی آن شرکت طراحی شده اند. به موقع بودن یکی از خصایص مربوط بودن اطالعات و به معنای آن است که اطالعات مالی زمانی در اختیار استفاده کنندگان قرار بگی که فرصت اتخاذ تصمیم قضاوت و اقدام نسبت به موضوع مو نظر برای آنان وجود داشته باشد )پیری 6733 (. سرمایه گذاران نیازمند اطالعاتی هستند که جدید باشند و هرچه زمان بین پایان سال مالی و افشای اطالعات بیشتر باشد از ارزش اطالعات کاسته می شود)مک گی و یو آن 2113 (. 6 به موقع بودن گزارشگری مالی یکی از ویژگی های مهم اطالعات حسابداری می باشد. اطالعات حسابداری کهنه در تصمیم گیری های مالی و اقتصادی فاقد ارزش هستند)اسو-آنسه 2111 (. 2 بنابراین در صورتی که در یک شرکت مشخصه ها و ویژگی های الزم وجود داشته باشد انتشار اطالعات در سایه یک چارچوب منظم به بازار ارائه خواهد شد یکی از این مشخصه ها عملک مالی شرکت می باشد و به نظر می رسد که اگر شرکتی عملک بهتری داشته باشد اطالعات خود را با تاخیر کمتری گزارش می کند و در نتیجه با شفاف سازی موقعیت خود در بازار سرمایه گذاران بیشتری را جذب می کند. در ارزیابی عملک به روش سنتی فقط به سود حسابداری توجه می شود که به دلیل در نظر نگرفتن هزینه های تأمین منابع سرمایه ی شرکت ها روش مطلوبی محسوب نمی شود ازین رو به نظر می رسد که عملک اقتصادی شرکت ها نیز تاثیر قابل مالحظه ای بر زمان ارائه ی صورت های مالی داشته باشد )مهرانی و رسائیان 6733(. بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی عملک مالی در مقایسه با عملک اقتصادی شرکت و این که آیا عملک شرکت بر ارائه ی به موقع گزارش های مالی تاثیرگذاراست یا خیر می باشد. 2- چارچوب نظری پژوهش صورت های مالی میان دوره ای گزارشی بهنگام تر از وضعیت مالی یک شرکت را به منظور برجسته سازی حوادث مهم و در جریان آن شرکت فراهم می کنند. گزارش های میان دوره ای ارایه شده به منظور در اختیار قرار دادن اطالعات مفیدی برای سرمایه گذاران و دیگر کاربران از طریق پیش بینی وضعیت مالی آن شرکت طراحی شده اند. سرمایه گذاران در هنگام اتخاذ 1 -McGee & Yuan 2 -Owusu-Ansah

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 100 تصمیمات مالی به اطالعات جدید اتکای بیشتری دارند زیرا معتقدند که اطالعات کهنه و گذشته تاثیر خود را بر قیمت سهام گذاشته لذا داشتن آن منجر به کسب سود نخواهد شد )اعتمادی ویار محمدی 6732 (. بنابراین ارائه اطالعات بهنگام تر باعث کاهش عدم تقارن اطالعاتی میان سرمایه گذاران خواهد شد. طبق نظریه عالمت دهی در صورتی که شرکت ها از ارائه اطالعات درباره عملکشان خودداری کنند بازار چنین عملی را به صورت اخبار «دب» تعبیر می کند و قیمت سهام آن شرکت را کاهش می دهد. بنابراین شرکت ها از انگیزه کافی برای انتشار اطالعات برخوار هستند. در چنین شرایطی نیاز به بهنگام بودن و انتشار منصفانه اطالعات به نحوی که در دسترس همگان قرار گی به وجود می آید)تجویدی 6731 (. باسو )6333( )به نقل از مگ گی و یوآن 2113 ( در یافت که شرکت ها تمایل دارند اخبار خوب را سریع تر از اخبار بد منتشر کنند و دلیل آن را محافظه کاری شرکت ها دانست. شرکت ها وقتی رشد غیر منتظره ای دارند زودتر صورت های مالی خود را افشا می کنند و با اعالم رشد شگفت انگیز خود سرمایه گذاران بیشتری را به سمت خود جذب می کنند )پهلوان شریف و رنجبر 2113 ( و هنگامی که رشد کمتری دارند در گزارش گری مالی خود محافظه کارانه تر عمل می کنند )مهرآذین و رحیمی 6733 (. تئوری عالمت دهی )پیام دهی( بیان می کند که اعالم سود سهام برای بازار حاوی اطالعاتی جدید است و مدیران می توانند از سود سهام برای عالمت دادن و رساندن اخبار خوب به سهامداران استفاده کنند. به عبارت دیگر سود سهام دارای محتوای اطالعاتی است و اطالعات مهم مالی را مخابره می کند. بنابراین افزایش سود سهام نقدی حامل پیامی مبنی بر انتظار بهبود عملک شرکت است )اهرونی و سواری 6331 1 ذکر شده درکرمی و همکاران 6733 (. بنابراین شرکت ها می توانند با پیام دهی به موقع نسبت به عملکشان در بازار سرمایه گذاران بیشتری را جذب کنند. عملک شرکت با معیارهای مختلفی سنجیده می شود که در این پژوهش به دو دسته کلی معیار های سنتی ومعیارهای نوین ارزیابی عملک تقسیم شده اند. معیارهای سنتی فقط به سود حسابداری توجه دارند و با اندازه گیری سود عملک شرکت ها را مو ارزیابی قرار می دهند. در ارزیابی عملک به روش سنتی فقط به سود حسابداری توجه می شود که به دلیل در نظر نگرفتن هزینه های تأمین منابع سرمایه ی شرکت ها روش مطلوبی محسوب نمی شوند یکی از جدیدترین معیارهای مبتنی برارزش معیار ارزش افزوده اقتصادی( EVA ) 2 است. براساس این معیار ارزش شرکت به بازده و هزینه سرمایه به کار گرفته شده شرکت بستگی 1 - Aharony and Swary 2 -Economic Value Added

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 100 20 دا. بنابراین تفاوت بین ارزش افزوده اقتصادی و معیارهای سنتی در این است که در این روش تالش می شود تا کلیه ی هزینه های تأمین مالی مو توجه قرار گی)یحیی زاده فر شمس و الریمی 6733 (. در سود اقتصادی برای سرمایه کلی شرکت هزینه حساب خواهد شد. این تفاوت در سود در نگاه تحلیلی برای صاحبان یک شرکت مهم است چرا که معیار ارزش افزوده اقتصادی از هر دو هزینه مستقیم بدهی وهزینه های غیر مستقیم سرمایه حقوق صاحبان سهام خالص شده است و منعکس کننده بازده الزم برای سهامداران عادی است. ارزش افزوده بازار( ( MVA 6 تفاوت بین ارزش بازار شرکت و سرمایه به کار گرفته در شرکت می باشد. ارزش افزوده بازار حاصل ارزش فعلی طرح های گذشته و فرصت های سود آور آتی شرکت می باشد و نشان می دهد که چگونه شرکت به طور موفقیت آمیزی سرمایه اش را به کار گرفته و فرصت های سود آور آینده را پیش بینی و برای دستیابی به آن ها برنامه ریزی که است. از نظر تئوری ارزش افزوده بازار یک شرکت برابر است با ارزش فعلی همه ارزش های افزوده اقتصادی یک شرکت یا سود باقیمانده ای که انتظار می رود در آینده ایجاد شود )مهرانی و رسائیان 6733(. در این پژوهش با توجه به پژوهش های انجام گرفته و تاثیر عملک شرکت بر ارائهی به موقع گزارش های مالی میان دوره ای برای بررسی عوامل موثر بر گزارشگری میان دورهای به موقع عملک مالی و عملک اقتصادی شرکت مو بررسی قرار می گی. متغیر های مو بررسی برای سنجش عملک مالی شرکت عبارتند از رشد شرکت سود و زیان ویژه شرکت و قابلیت سودآوری شرکت ها و برای ارزیابی عملک اقتصادی شرکت از متغیرهای ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار استفاده می گد. 3- پیشینه ی پژوهش 3-1- پژوهش های خارجی انگوئن گلری و آرتیاک )2167( 2 آسیا و اقیانوس آرام پاختند. آن به بررسی گزارشگری مالی میان دوره ای در منطقه ی ها به دنبال یافتن این پرسش بودند که چرا مقررات گزارشگری مالی میان دوره ای در آسیا متفاوت است. با استفاده از روش تحلیل محتوا و مطالعه 1 -Market Value Added 2 -Nguyen, Gallery and Artiach

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 100 ی مقررات در هشت کشور آسیایی که در سطوح متفاوتی بودند یافته ها نشان داد که تنوع قابل مالحظه ای در فرم های اجرای نظارت تاخیر گزارش الزامات حسابرسی و فرم های گزارش گیری وجود دا. با ارائه اولین بررسی عمیق از ماهیت تفاوت در گزارشگری مالی میان دوره ای در کشورهای کلیدی منطقه آسیا و اقیانوس آرام یافتههای این مطالعه عالقه سرمایه گذاران تنظیم کنندگان و پژوهشگران برای "همگرایی" بین المللی در شیوه های گزارشگری مالی را نشان داد. 6 در سال 2162 به بررسی گزارشگری مالی میان دوره ای در کشور ما الوی کامپانژه پاخت. بانک مرکزی ماالوی تاکید می کند که همه بانک های این کشور باید گزارش های مالی میان دوره ای را در روزنامه های محلی بعد از 76 آگوست هر سال منتشر کنند.کامپانژه دریافت که بانک های ماالوی در افشای گزارش های مالی میان دوره ای خود آزادی کامل دارند و به دولت اجازه دخالت در این کار را نمی دهند. بنابراین ارزش این گزارش های میان دوره ای کامال واضح نیست و این مسئله باعث نگرانی سرمایه گذاران شده است. )2113( 2 در شرکت های مالزیایی به بررسی عوامل موثر بر پهلوان شریف و رنجبر گزارشگری میان دوره ای به موقع در شرکت های مالزیایی پاختند. در این بررسی رابطهی بین ویژگی های شرکت مدیریت شرکت و عملک شرکت با به موقع بودن گزارشگری میان دوره ای بررسی شد و پژوهشگران به این نتیجه رسیدندکه ویژگی های شرکت و رشد شرکت با افشای به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه مستقیم داشت. )2113( 7 نیز در پژوهشی به بررسی تاثیر دفعات گزارشگری بر به باتلر کرفت و ویس موقع بودن درآمدها پاختند. بررسی آن ها در برگیرنده ی گزارشگری های میان دوره ای اجباری و اختیاری بود. در این پژوهش که در بازه ی زمانی 6391 تا 6337 صورت گرفت تفاوت ناچیزی بین گزازش گری دوره ای سه ماهه و شش ماه مشاهده گید. اگرچه شرکتهایی که به صورت داوطلبانه گزارشگری خود را از شش ماهه به سه ماهه افزایش دادند شاهد افزایش به موقع بودن درآمدها بودند اما این موضوع در مو شرکت هایی که توسط اس ای اس مجبور به تغییر بازهی گزارشگری میان دوره ای خود شدند صدق نک. به طور کلی این پژوهش نشان داد که مجبور ساختن شرکت ها به گزارش گری در بازه ی زمانی کوتاه تر موجب افزایش به موقع بودن درآمدها نمی گد. 1 - Kampanje 2 -Pahlevan sharif & Ranjbar 3 - Butler, Kraft & Weiss

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 100 20 کو اسمایل و چاندلر در 2117 در پژوهشی تحت عنوان به موقع بودن گزارش های مالی دوره ای به بررسی عوامل موثر بر بهنگام بودن گزارش های سه ماهه ی مالی منتشر شده توسط شرکت های فهرست شده در بورس اوراق بهادار کواالالمپور پاختند. آن ها در این مطالعه به این نتیجه رسیدند که ارتباط معناداری بین بهنگام بودن اطالعات و هر یک از چهار ویژگی شرکت از قبیل اندازه سود آوری رشد وساختار سرمایه وجود دا. 3-2- پژوهش های داخلی عالمی بهزاد پور و مرادزاده ف) 6731 ( در پژوهشی به مقایسه ارزش اطالعاتی صورتهای مالی میان دوره ای و ساالنه در بورس اوراق بهادار تهران پاختند. در این پژوهش سعی شد که روابط بین نسبت های مالی اندازه شرکت و جریان های نقدی عملیاتی با بازده غیر عادی سهام مو بررسی قرار گی تا درصورت احراز روابط بین آن ها معیاری برای پیش بینی بازده غیرعادی میان دوره و پایان دوره در اختیار سرمایه گذاران قرار گی و تصمیمات سرمایه گذاری را برای آن ها تسهیل نماید. نتایج پژوهش نشان داد که صورت های مالی میان دوره نقش مهم تری در اطالع دهندگی بازده سهام نسبت به صورت های مالی ساالنه دارند. پیری )6733( نیز به بررسی عوامل موثر بر گزارشگری میان دوره ای به موقع در 31 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی 6733-6737 پاخت. در این پژوهش دو عامل سودآوری و اندازه ی شرکت مو آزمون قرار گرفتند مولفه ی نوع صنعت نیز به عنوان متغیر تعدیل گر گنجانده شد. در این بررسی چنین استنباط گید که سرعت گزارشگری مالی میان دوره ای تابعی نزولی از سودآوری شرکت بوده و بین اندازه ی شرکت و سرعت گزارشگری مالی میان دوره ای ارتباط مثبت معنی داری وجود دا. از اینرو ارتباط موثر و قابل مالحظه ای بین" سودآوری شرکت و سرعت گزارشگری مالی میان دوره ای"و " اندازه شرکت و سرعت گزارشگری مالی میان دوره ای"مالحظه شد. عرب مازار یزدی و جمالیان پور )6733( نیز در پژوهش دیگری به مقایسه ی محتوای اطالعاتی و سودمندی صورت سود و زیان میان دوره ای 7 1 و 3 ماهه در 763 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پاختند. به این منظور گزارش های مالی میان دوره ای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 6736 تا 6733 جمع آوری و بررسی گید. از توان پیش بینی کنندگی این صورت ها برای پیش بینی بازده سهام توان کسب سود ایجاد جریان های نقدی شرایط مالی و نقدینگی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که محتوای دارای مطالعه مو صورت سه هر اطالعاتی و بودند مطلوبی

لاس /يلام يرادباسح يشهوژپ يملع همانلصف 02 هرامش /مجنپ / ناتسمز 20 106 یم ناوت اب هدافتسا زا تاعلاطا جنم نآ اه یارب شیپ ینیب هدافتسا دومن و یاوتحم یتاعلاطا تروص نیا اه یارب شیپ ینیب نایرج یاه یدقن یتآ نیرتلااب حطس شیپ ینیب یگدننک و یارب شیپ ینیب خرن هدزاب ماهس نییاپ نیرت حطس رارق.دنراد تیاهن جیاتن رگنایب نآ دوب هک ابیرقت همه ملاقا و دادعا جنم نیا تروص اه یاراد یاوتحم هدنیازفا یتاعلاطا هدوب هب هنوگ یا هک اب هدافتسا زا نیا دادعا و ماقرا یم ناوت هب لدم یاه لباق ییاکتا زا ظاحل یرامآ یارب شیپ ینیب فادها دروم رظن هدافتسا ناگدننک تسد.تفای زا نیلوا شهوژپ یاه ماجنا هدش صوصخ ریثات یرگشرازگ نایم هرود یا یم ناوت هب شهوژپ ماجنا هدش طسوت زنوج و زا لقن هب( گربزنتیل یقلاخ مدقم و رواد هانپ )6739 هراشا.دومن نارگشهوژپ نیا یسررب طابترا نیب شرازگ یاه هس ههام دوس و رییغت تمیق ماهس ار دروم نومزآ رارق.دنداد ی هجیتن یسررب اه ناشن داد هک یتاسسوم دوس اب رتلااب دوس زا دروم راظتنا رازاب ار تروص هب یرادانعم تحت ریثات رارق دنهاوخ.داد شهوژپ یرگید یدمحمرای و یدامتعا )6732( هب یسررب لماوع رثوم رب یرگشرازگ نایم هرود یا هب عقوم تکرش یاه هتفریذپ هدش سروب قاروا راداهب نارهت.دنتخادرپ اب یسررب یاه ماجنا هدش جیاتن یکاح زا نآ تسا ی هزادنا:هک تکرش اه یروآدوس تکرش اه یگدیچیپ درکلمع تکرش اه زا رظن عون لوصحم رمع تکرش سروب قاروا راداهب نارهت بیکرت تیکلام تکرش اه و دوجو ای مدع دوجو متسیس یرادباسح یاهب مامت هدش بولطم یریثات رب تعرس یرگشرازگ نایم هرود یا تکرش اه هتشادن تسا یلو نازیم تلاماعم ماهس تکرش اه هرود یاه ینایم رب تعرس یرگشرازگ نایم هرود یا نآ اه ریثات تبثم هتشاد تسا ینعی هچره نازیم تلاماعم کی هرود رتشیب دشاب یاه شرازگ نآ هرود عیرس رت رازاب رشتنم هدش.تسا یشهوژپ هک طسوت )6737(راخف ماجنا تفریذپ ود ی هیضرف ریز حرطم :دیدرگ - هیهت و راشتنا یاه شرازگ نایم هرود یا یاراد یاوتحم یتاعلاطا رثوم رب تمیق ماهس.تسا - هیهت و راشتنا یاه شرازگ نایم هرود یا ببس رییغت تلادابم ماهس.دوش یم یریگهجیتن یهیضرف لوا رب ساسا یاهشرازگ نایم هرود یا 67 هتفه دروم یسررب یارب 72 تکرش هتفریذپ هدش سروب ماجنا.تفرگ نیا هنوگ طابنتسا دش هک رازاب هیامرس ناریا کی رازاب اراک لکش همین یوق.تسین یاه هتفای نیا شخب هولاع رب تابثا دوجو یاوتحم یتاعلاطا یاه شرازگ نایم هرود یا اراک ندوبن رازاب هیامرس ناریا لکش همین یوق ار زین تابثا.درک جیاتن هیضرف مود ناشن داد هک مجح تلاماعم طوبرم هب ماهس نامز راشتنا

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 101 20 که گزارش های میان دوره ای از رشد باالیی برخوار است از این رو می توان چنین استنباط ک محتوای دارای ای دوره میان گزارش محتوای حجم بر موثر اطالعاتی می باشد و این نتیجه با فرضیات کارایی بازار در شکل نیمه قوی تضاد داشت. سهام مبادالت اگر چه پژوهش های ذکر شده در این بخش به بررسی عوامل موثر بر ارائه ی به موقع گزارشهای مالی میان دوره ای پاختهاند اما طبق بررسیها ظاهرا پژوهشی مشابه پژوهش حاضر تاکنون در ایران انجام نشده است و وجه تمایز پژوهش حاضر این است که برخالف پژوهش های قبلی نه تنها به سودآوری بلکه به بررسی همه معیارهای عملک پراخته است. این پژوهش به بررسی تاثیر عملک مالی و اقتصادی بر ارائه ی بموقع مالی میان گزارش های دوره ای پاخته است. بنابراین پژوهش حاضر از این لحاظ که ابعاد جامع عملک را مدنظر قرار داده و تاثیر آن را بر گزارشگری بموقع میان دوره ای بررسی نموده است دارای نوآوری است. 4- فرضیات پژوهش دا. فرضیه اول: عملک مالی شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه در سال 2113 در پژوهشی که به وسیله پهلوان شریف و رنجبر در شرکت های مالزیایی انجام گرفت فرض شد که یک وابستگی و رابطه معکوس بین رشد شرکت و به موقع بودن گزارش های مالی میان دوره ای وجود دا. شرکت ها وقتی رشد غیر منتظره ای دارند زودتر صورت های مالی خود را افشا می بیشتری را به سمت خود جذب می کنند و با اعالم رشد شگفت انگیز خود سرمایه گذاران کنند. در پژوهش انجام گرفته توسط مهرآذین و رحیمی) 6733 ( نتایج پژوهش نشان داد که شرکت هایی که رشد کمتری دارند در گزارشگری مالی خود محافظه کارانه تر عمل می کنند. بنابراین رشد شرکت به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی عملک مالی مو آزمون قرار گرفت و فرضیه فرعی زیر تدوین گید: 6-6 :رشد شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. در پژوهش انجام گرفته توسط پهلوان شریف و رنجبر) 2113 ( بیان شد که شرکت هایی که ضرر مالی دیده اند صورت های مالی خود را در مقایسه با شرکت هایی که سوددهی داشته اند دیرتر افشا می کنند. سود و زیان شرکت ها در یک دوره مالی ابزاری برای سنجش عملک مالی شرکت می باشد. بنابراین فرضیه فرعی دوم به این صورت است که:

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 108 6-2 :سود )زیان(ویژه شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. شرکت هایی که قابلیت سود آوری بیشتری دارند در مقایسه با شرکت هایی که دارای قابلیت سود آوری کمتر تمایل دارند که صورت های مالی خود را زودتر افشا کنند. قابلیت سود آوری به وسیله نسبت سود خالص به درآمد در یک دوره مالی اندازه گیری می شود )پهلوان شریف و رنجبر 2113 (. قابلیت سوداوری به عنوان یکی دیگر از معیارهای سنجش عملک مالی در نظرگرفته شده و فرضیه زیر بیان گید: 6-7 :قابلیت سود آوری شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. فرضیه دوم : عملک اقتصادی شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. این فرضیه شامل دو فرضیه فرعی زیر می باشد: 2-6: ارزش افزوده ی اقتصادی شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. 2-2: ارزش افزوده ی بازار شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. 5- روش پژوهش این پژوهش از لحاظ هدف پژوهشی کاربی و از لحاظ روش و ماهیت از نوع همبستگی می باشد وبا طی مراحل روش علمی پژوهش شامل بیان مساله تشریح موضوع جمع آوری و طبقه بندی داده و نهایتا آزمون فرضیات انجام می گی. با توجه به اینکه پژوهش حاضر از دیدگاه روش و ماهیت از نوع پژوهش های همبستگی به حساب می آید هدف اصلی آن است که مشخص شود آیا رابطه معناداری بین متغیرها وجود دا یا خیر و در صورت وجود این رابطه مشخص شود که چه مقداراز تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل توضیح داده می شود.

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 102 20 جامعه نمونه آماری وروش نمونه گیری جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که حائز شرایط زیر باشند: 6- جزو شرکت های صنایع واسطه گری مالی بانک ها سرمایه گذاری لیزینگ شرکت های بیمه حمل و نقل و فعالیت های ساختمانی نباشند )به دلیل ماهیت متفاوت و خاص فعالیت و همچنین متفاوت بودن نحوه ارائه صورت های مالی(. 2 - قبل از سال 6731 بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند و تا پایان دوره پژوهش از لیست شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران حذف نگیده باشد. 7- طی دوره پژوهش توقف فعالیت نداشته و دوره مالی خود را در طی این مدت تغییر نداده باشد. 4- سال مالی آن ها منتهی به پایان اسفند ماه باشد. 9- اطالعات مو نیاز دراین پژوهش درباره شرکت ها در دسترس باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت حذف سیستماتیک می باشد. یعنی ابتدا فهرستی از کلیه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تهیه شد و سپس شرکت هایی که شرایط نمونه مو نظر در پژوهش حاضر را نداشتند حذف شدند و بقیه شرکت ها با در نظر گرفتن ویژگی های ذکر شده به عنوان نمونه انتخاب شدند. در نهایت پس از حذف سیستماتیک نمونه شامل 37 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شد. 6- مدل پژوهش و شیوه اندازه گیری متغیر ها متغیر وابسته: ارائه به موقع گزارش های مالی شش ماهه یا به عبارت بهتر با در نظر گرفتن آخرین روز دوره شش ماهه تعداد روزهایی که طول می کشد تا شرکت گزارش های آن شش ماه را ارائه نماید نشان دهنده ارائه ی به موقع گزارش های مالی آن شرکت می باشد)پیری 6733 (. طبق دستورالعمل اجرائی افشای اطالعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس اوراق بهادار تهران این اطالعات و صورت های مالی میان دوره ای شش ماهه ی حسابرسی شده باید حداکثر 11 روز بعد از پایان دوره شش ماهه و درمو شرکت هایی که ملزم به تهیه ی صورت

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 164 های مالی تلفیقی هستند حداکثر 39 روز پس از پایان دوره شش ماهه ارائه شوند. در پژوهش حاضر پژوهشگر جهت بررسی این متغیر مدت زمان بین تاریخ تعیین شده توسط سازمان بورس و تاریخ واقعی ارائه صورت های مالی توسط شرکت ها که به عنوان عدم ارائه ی به موقع گزارش های مالی میان دوره ای شرکت ها )تاخیر( می باشد را مو بررسی قرار داد. متغیرهای مستقل: 1( رشد شرکت :نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم در ابتدای یک دوره ی شش ماهه استفاده شده است)مهرآذین و رحیمی 6733 (. 2( سود )زیان( ویژه در پژوهش انجام گرفته توسط)پهلوان شریف و رنجبر 2113 ( بیان شد که شرکت هایی که ضرر مالی دیده اند صورت های مالی خود را در مقایسه با شرکت هایی که سوددهی داشته اند دیرتر افشا می کنند.بنابراین یکی از متغیرهای موثر بر ارائه به موقع گزارش های مالی سود )زیان( ویژه یک شرکت در دوره مو نظر می باشد.که از سود ویژه قبل از مالیات استفاده شده است. 3( قابلیت سود آوری شرکت که برابر است با نسبت سود خالص به درآمد در دوره گذشته )پهلوان شریف و رنجبر 2113 (. 4( ارزش افزوده اقتصادی در دوره ی گزارشگری شش ماهه. 6-4( EVA =NOPAT (WACC * IC) 6-4-6( سود خالص عملیاتی پس از مالیات (NOPAT برابر است با فروش خالص پس از کسر هزینه های عملیاتی و مالیات. 1-4-2) برای محاسبه نرخ هزینه سرمایه( WACC ) زا میانگین موزون هزینه سرمایه استفاده شده است که برای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران به صورت زیر قابل محاسبه است: 6-4-2( WACC= (Ws*Ks) + (Wd*Kd) که در آن : Ws و Wd به ترتیب حقوق صاحبان سهام عادی و وزن بدهی است.

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 161 20 ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام عادی ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام عادی+ارزش دفتری بدهی های بهره دار ارزش دفتری بدهیهای بهره دار ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام عادی+ارزش دفتری بدهی های بهره دار 6-4-2-6) Ws = 6-4-2-2)Wd= KdوKs به ترتیب نرخ هزینه حقوق صاحبان سهام عادی و نرخ هزینه بدهی. DPS ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام DPS :سود نقدی که شرکت به سهامداران پاخت نموده هزینه های مالی مجموع بدهی های بهره دار نرخ موثر مالیاتی ( t )براساس قانون جدید مالیاتهای مستقیم 22/9 درصد در نظر گرفته شده است. 6-4-7( IC )سرمایه تعدیل شده( : 1-4-2-3) Ks = 6-4-2-4) Kd=(1 t) برابر با بدهی های بلند مدت + تسهیالت مالی دریافتی + سایر بدهی های بهره دار + سرمایه قانونی +اندوخته ها + سود انباشته + ذخیره باز خرید خدمت کارکنان. 9( ارزش افزوده بازار در دوره ی گزارشگری شش ما هه )مهرانی و رسائیان 6733 (: متغیر نیاز ی کنترل سرمایه به کار گرفته شده در شرکت - ارزش بازار شرکت= )9-6 MVA حقوق صاحبان سهام + بدهی های بهره دار = سرمایه به کار گرفته شده در شرکت 6-9-6( در پژوهشی یارمحمدی و اعتمادی) 6732 ( به بررسی عوامل موثر بر گزارشگری میان دوره ای به موقع در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پاختند. با بررسی های انجام شده نتایج حاصله حاکی از آن است که میزان معامالت سهام شرکت ها در دوره های میانی بر سرعت گزارشگری میان دوره ای آنها تاثیر مثبت داشته است یعنی هرچه میزان معامالت در یک دوره بیشتر باشد گزارش های آن دوره سریع تر در بازار منتشر شده است. به عبارت دیگر هرچقدر که معامالت سهام یک شرکت در یک دوره ای افزایش یابد نشان دهنده بوده اطالعات این انتشار سرعت افزایش و اطالعات به گذاران سرمایه بیشتر است.بنابراین در این پژوهش میزان معامالت سهام به عنوان متغیر کنترل در نظر گرفته شده

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 160 است. منظور از میزان معامالت سهام عبارتست از لگاریتم میزان حجم معامالت سهام از ابتدای یک دوره شش ماهه تا پایان آن دوره. در ادامه متغیرهای پژوهش در قالب یک شکل کلی و مدل مفهومی ارائه شده اند. رشد به هنگام بودن ارائه گزارشهای مالی روش ها وابزار گ آوری اطالعات شکل 1- مدل تحلیلی پژوهش اطالعات و داده های این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای جمع آوری شده اند: 6.اطالعاتی که مرتبط به مباحث نظری و تئوریک پژوهش بوده از منابع مختلف مانند کتب و نشریات و مقاالت معتبر داخلی و بین المللی که یا به صورت مستقیم در پایگاه های اینترنتی موجود بوده اند و یا از طریق مراجعه به کتابخانه های معتبر جمع آوری گیدند. 2.اطالعات و داده های خام مو نیاز شرکت ها به منظور بررسی فرضیات پژوهش از طریق نرم افزار لوح در که تدبیرپاز و در بسیاری از موا مراجعه مستقیم به صورت های مالی شرکت هایی فشه های عملک شرکت اینترنتی پایگاه و تهران بهادار اوراق بورس سازمان در منتشره www.codal.irدر دسترس است جمع آوری گید و از نرم افزار صفحه گسته اکسل برای محاسبه متغیرها و پازش آن ها استفاده شد. عملک مالی)معیارهای سنتی( عملک اقتصادی)معیارهای نوین( سود و زیان ویژه قابلیت سود آوری ارزش افزوده اقتصادی ارزش افزوده بازار 7- مدل آماری پژوهش 6( مدل آماری پژوهش با در نظر گرفتن متغیرهای سنتی ارزیابی عملک: 1) UnTime =B0 +B1 GR +B2 GL +B3 PR + B4 SV +E

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 160 20 2( مدل آماری پژوهش با در نظر گرفتن متغیرهای نوین ارزیابی عملک: 2) UnTime =B0 +B1 EVA +B2 MVA +B3 SV + E :GR رشد شرکت [نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم در ابتدای یک دوره ی شش ماهه] :GL سود و زیان ویژه شرکت PR: قابلیت سودآوری [نسبت سود خالص به درآمد در دوره گذشته [ ([NOPAT (WACC * IC( ارزش افزوده اقتصادی[ :EVA :MVA ارزش افزوده بازار[ سرمایه به کار گرفته شده در شرکت - ارزش بازار شرکت] :SV لگاریتم حجم معامالت سهام E: میزان خطا 8- یافته های پژوهش: آمار توصیفی متغیرهای پژوهش در جدول 6 آمده است. با توجه به این که از روش ترکیب داده های پانلی)در صورت وجود شرایط الزم( برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده می کنیم تعداد مشاهدات سال -شرکت بر اساس داده های ترکیبی متوازن 719 مشاهده در کل دوره بوده است. همان گونه که مشاهده می گد میزان تاخیر در ارائه ی صورت های مالی میان دوره ای به طور متوسط 22 روز بوده است. متغیر عدم ارائه به موقع صورت های مالی رشد سود و زیان ویژه قابلیت سودآوری ارزش افزوده اقتصادی ارزش افزوده بازار لگاریتم حجم معامالت سهام عالمت روز می باشد و بیشترین میزان تاخیر برای شرکت ها 631 جدول )1(: UnTime تعداد مشاهدات 563 آمارتوصیفی متغیرهای پژوهش میانگین 664.63 میانه 64666 ماکزیمم 006466 مینیمم 64666 انحراف معیار 564003 چولگی 64505 640.6 64036 6430. 04.30 64630 64650 64.00 64630 64003 645.6 6466. 04.66 6460. -6406. -64.63 64666-64.0. 064606 06463. 64653 64303 04356 640.0 654663 64666 646.0 64006 64636 64600 0.466. 545.5 646.3 640.3 64635 64666 0.4055 563 563 563 563 563 563 Growth Income Profit EVA MVA SVolume

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 160 )آزمون وابسته متغیر توزیع بودن نرمال خصوص در اماری افزار نرم از حاصل خروجی کولموگروف-اسمیرنف( حاکی از نرمال بودن توزیع متغیر مذکوراست.در جدول شماره 2 میزان متغیر وابسته بیشتر از 1019 است پس با 39 درصد اطمینان می توان گفت که متغیر مذکور دارای توزیع نرمال است. جدول) 2 (: آزمون نرمال بودن متغیر های پژوهش متغیرها Zکولموگروف- اسمیرنوف سطح معنی داری آماره آزمون آمارهF آمارهGodfrey آمارهF-white آمارهF-limer SVolume 04530 646.3 MVA 64.66 64666 EVA 04636 646.3 Profit 64660 64666 Income 0403. 64006 Growth 54.06 64666 UnTime 04560 64660 ضرایب 34636 جدول) 3 (: آزمون تعیین روش آماری مو نیاز فرضیه اول سطح معنا داری Prob. 0.000 ضرایب 34.3. فرضیه دوم سطح معنا داری Prob. 0.000 Prob. 0.659 Prob. 0.006 Prob. 0.775 64.06 64330 64..6 Prob. 0.614 Prob. 0.006 Prob. 0.394 64... 6466. 0466. با توجه به نتایج آزمون های انجام شده که در جدول 7 ارائه شده است در فرضیه اول سطح معنی داری آمارهF-limer )10734( بیشتر از سطح خطای مو پذیرش )9 درصد( بوده بنابراین روش داده های پولد نسبت به روش داده های پانلی ارجحیت دا. همچنین با توجه به این که سطح معنی داری آماره F-white 10111 بوده این موضوع بیانگر این است که رگرسیون دارای ناهمسانی واریانس می باشد. بنابراین پس از رفع خطای استاندا و ناهمسانی واریانس رگرسیون برازش شده که مقادیر آن به شرح جدول باال می باشد. به عالوه با توجه به این که سطح معنی داری آماره 1.164Godfrey بوده بنابراین رگرسیون دارای مشکل خود همبستگی سریالی نمی باشد. در مرحله بعد با توجه به این که آمارهF )1.111( دارای سطح معناداری زیر )9 درصد( می باشد بنابراین رگرسیون قدرت تبیین دا. با توجه به نتایج آزمون فرضیهی دوم که درجدول )7( ارائه شده است سطح معنی داری آماره F-limer در فرضیه دوم )1.339( بیشتر از سطح خطای مو پذیرش )9 درصد( بوده بنابراین روش داده های پولد نسبت به روش داده های پانلی ارجحیت دا. همچنین با توجه به

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 160 20 این که سطح معنی داری آماره F-white 1.111 بوده این موضوع بیانگر این است که رگرسیون دارای ناهمسانی واریانس می باشد. بنابراین پس از رفع خطای استاندا و ناهمسانی واریانس رگرسیون برازش شده که مقادیر آن به شرح جدول باال می باشد. به عالوه با توجه به اینکه سطح معنی داری آماره 1.193Godfrey بوده بنابراین رگرسیون دارای مشکل خود همبستگی سریالی نمی باشد. در مرحله بعد با توجه به اینکه آمارهF )1.111( دارای سطح معناداری زیر )9 درصد( می باشد بنابراین رگرسیون قدرت تبیین دا. آزمون فرضیه اول فرضیه اول عبارت است از : عملک مالی شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا که به صورت رابطه زیر تبیین می شود: UnTime i,t=-5.303104-2.203117growth i,t -143.5287Income i,t+ 16.92827Profitability i,tt+ 2.166984Svolume i,t + ε نتایج آزمون این فرضیه در جدول 4 ارائه می گد: نام متغیر مقدار ثابت رشد شرکت سود و زیان ویژه قابلیت سودآوری لگاریتم حجم معامالت سهام ضریب تعیین ضریب تعیین تعدیل شده دوربین واتسون نماد متغیر جدول) 4 (: آزمون فرضیه اول ضرایب( Coefficient ) آماره- t ) Prob. 64.56 64666 64660 6460. 64056 64636 64666 64603 Statistic) -64666-5466. 64600-046.6 04.00-34565 -64665-0.5436. 06406. 64066 R Squar Adjusted R Square Durbin-Watson C GROWTH INCOME PROFITABILITY STOCK_VOLUME با توجه به جدول شماره 4 از آنجا که سطح معناداری برای رشد شرکت و سود )زیان ) ویژه شرکت ) 10113 (کمتر از 9 درصد می باشد بنابراین می توان گفت که بین رشد شرکت با

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 166 عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه منفی و معناداری وجود دا. در نتیجه فرضیه فرعی اول مبنی بر وجود رابطه بین رشد شرکت و ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای پذیرفته شد. شرکت هایی که رشد بیشتری دارند صورت های میان دوره ای خود را زودتر ارائه می کنند. همچنین بین سود و زیان ویژه با عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه منفی و معناداری وجود دا در نتیجه فرضیه فرعی دوم تائید شد و نتایج به دست آمده نشان می دهد که هرچه سود ویژه شرکتی بیشتر باشد آن شرکت صورت های مالی میان دوره ای خود را زودتر ارائه می کند. به عالوه با توجه به این که سطح معنی داری متغیر مستقل قابلیت سودآوری دارای سطح معناداری باالی 9 درصد) 10233 ( می باشد بنابراین رابطه معناداری بین قابلیت سود آوری با عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای وجود ندا و فرضیه ی فرعی سوم می شود. همچنین بین لگاریتم حجم معامالت سهام )متغیر کنترل( با عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای نیز رابطه معناداری وجود ندا. آماره دوربین واتسون نیز چون بین 6.9 تا 2.9 میباشد پس میتوان نتیجهگیری ک که بین متغیرها مشکل خود همبستگی وجود ندا. در نهایت مقدار ضریب تعیین نشان می دهد که تغییر در متغیرهای مستقل و کنترل نماینگر 3 درصد تغییر در متغیر وابسته است. آزمون فرضیه دوم فرضیه دوم عبارت است از : عملک اقتصادی شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه دا. نتایج آزمون این در جدول 9 ارائه شده است. UnTime i,t=-1.793-26.144 EVA i,t -10.266MVA i,t+ 60333SVolume i,t +ε جدول) 5 (: آزمون فرضیه دوم Prob. نام متغیر نماد متغیر ضرایب( Coefficient ) آماره- t ) Statistic)

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 161 20 مقدار ثابت ارزش افزوده اقتصادی ارزش افزوده بازار لگاریتم حجم معامالت سهام ضریب تعیین ضریب تعیین تعدیل شده دوربین واتسون 09..3 09000 0903. 093.0 09043 09011 090.1-09070 -1901. -09.43 39101-397.1-0493.. -309044 397.. R Squar Adjusted R Square Durbin-Watson C EVA MVA STOCK_VOLUME همچنین با توجه به جدول 9 از آنجا که سطح معناداری ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازارکمتر از 9 درصد )10164 و 10112 (می باشد بنابراین می توان گفت که بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازاربا عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه منفی و معناداری وجود دا. در نتیجه فرضیه فرعی اول مبنی بر وجود رابطه معنادار بین ارزش افزوده اقتصادی و به موقع بودن گزارشگری میان دوره ای تائید شد و هر چه ارزش افزوده اقتصادی شرکتی باالتر باشد زودتر صورت های مالی میان دوره ای خود را ارائه می کند. همچنین بین ارزش افزوده بازاربا عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه منفی و معناداری وجود دا.بنایر این فرضیه ی فرعی دوم مبنی بر وجود رابطه بین ارزش افزوده بازار و ارائه ی به موقع گزارش های مالی تائید شد ونتایج نشان می دهد که شرکت هایی که ارزش افزوده ی بازار باالتری دارند نسبت به بقیه ی شرکت ها زودتر صورت های مالی میان دوره ای خود را ارائه می کنند. همچنین بین لگاریتم حجم معامالت سهام )متغیر کنترل( با عدم ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای نیز رابطه معناداری وجود ندا. آماره دوربین واتسون نیز چون بین 6.9 تا 2.9 میباشد پس میتوان نتیجهگیری ک که بین متغیرها مشکل خود همبستگی وجود ندا. در نهایت مقدار ضریب تعیین نشان می دهد که تغییر در متغیرهای مستقل و کنترل نماینگر 1 درصد تغییر در متغیر وابسته است. 9- نتیجه گیری و پیشنهادات

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 168 طبق نتیجه ی به دست آمده از آزمون فرضیات مشخص گید که شرکت هایی که در یک دوره شش ماهه عملکمالی و اقتصادی بهتری داشته اند گزارشات مالی میان دوره ای خود را زودتر افشا که اند ولی سودآوری شرکت با نتایج پژوهش یارمحمدی و اعتمادی) 6732 ( به عنوان یکی از معیارهای سنتی ارزیابی عملک سازگار بوده است. نتایج پژوهش حاضر با پژوهش پیری )6733( سازگارنیست چرا که در پژوهش وی ارائه به موقع صورت های مالی میان دوره ای تابعی نزولی از سود آوری شرکت بود. شرکت هایی که رشد غیر منتظره و بیشتری دارند نسبت به دیگر شرکت ها صورت های مالی میان دوره ای خود را با تاخیر کمتر و در نتیجه به موقع تر ارائه میکنند و با اعالم رشد شگفت انگیز خود سرمایه گذاران بیشتری را به سمت خود جذب می کنند. همچنین شرکت های سودآور زودتر صورت های مالی میان دوره ای خود را ارائه می کنند. از طرف دیگر شاخص های نوین ارزیابی عملک اقتصادی با ارائه به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه ای مثبت داشتند به عبارتی هرچه سود اقتصادی شرکتی)سود پس ازکسر هزینه مستقیم بدهی وهزینه های غیر مستقیم سرمایه حقوق صاحبان سهام( باالتر باشد آن شرکت صورت های مالی میان دوره ای خود را به موقع تر ارائه می کند. در پژوهش های انجام شده توسط پهلوان شریف و رنجبر )2113( رشد شرکت با ارائه به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه مستقیمی داشت ولی سود و زیان شرکت و همچنین قابلیت سودآوری شرکت هیچ گونه رابطه معناداری با ارائه به موقع صورت های مالی میان دوره ای درشرکت های مالزیایی نداشت. نتایج پژوهش نشان داد که سود و زیان ویژه شرکت رشد شرکت ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده ی بازار شرکت با ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای رابطه ی مثبتی دا ولی قابلیت سودآوری شرکت هیچ نقشی در ارائه ی به موقع گزارشات مالی میان دوره ای ندا. طبق آزمون های به عمل آمده ضریب تعیین شاخص های عملک مالی بیشتر از شاخص های عملک اقتصادی است بنابراین می توان نتیجه گرفت که عملک مالی یک شرکت قدرت تبیین بیشتری دا و تغییر در شاخص های عملک مالی شرکت تاثیر بیشتری بر ارائه ی به موقع صورت های مالی میان دوره ای می گذا. در نتیجه هرچه یک شرکت عملک مالی بهتری داشته باشد می توان انتظار داشت که در یک دوره میانی شش ماهه زمان کمتری را برای ارائه ی گزارش های مالی خود به سازمان بورس اوراق بهادار صرف کند.

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 162 20 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های پژوهش: با توجه به نتایج فرضیه ها شرکت هایی که دارای عملک بهتر ی هم از لحاظ معیار های مالی مثل سود و رشد و هم از نظر معیارهای اقتصادی مانند ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار هستند گزارش های میان دوره ای خود را زودتر ارائه می کنند و از آنجا که سرمایه گذاران خواهان دسترسی ب موقع به گزارشات مالی میان دوره ای می باشند به آن ها پیشنهاد می شود این گونه شرکت ها را برای سرمایه گذاری انتخاب نمایند. از آنجا که بسیاری از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران گزارش های مالی میان دوره ای خود را ناقص و نامنظم به سازمان بورس ارائه می نمایند که این امر باعث شد جمع آوری اطالعات برای انجام پژوهش ها با مشکل روبه روشود از این رو با توجه به نتایج تحلیل های انجام شده در این پژوهش به سازمان بورس اوراق بهادار پیشنهاد می شود که برای شرکت هایی که دارای عملک بهتری هستند الزامات قانونی خاصی را نسبت به دیگر شرکت ها برای ارائه ی زودتر گزارش های میان دوره ای خود قرار دهد. پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی: با انجام هر کار علمی را به سوی مسیری جدید باز می شود و ادامه ی راه مستلزم انجام پژوهش های دیگری است. بدین لحاظ پژوهش هایی که در ادامه ی نتایج پژوهش های حاضر ضروری به نظر می رسد به شرح زیر می باشند: 6 -بررسی دیگر معیارهای ارزیابی عملک نوین مثل EVA تعدیل شده و رابطه آن با گزارشگری میان دوره ای به موقع. 2 -بررسی میزان استفاده ی بورس اوراق بهادار از نتایج این پژوهش و استفاده ی کاربی از نتایج این پژوهش برای الزام شرکت ها به ارائه ی گزارشات میان دوره ای به موقع. 7 -بررسی تاثیر عملک مالی و اقتصادی شرکت ها بر ارئه ی به موقع گزارش های میان دوره ای 7 ماهه و 3 ماهه با توجه به الزام سازمان بورس برای ارائه ی این گزارش ها. منابع: 6- اعتمادی حسین و یار محمدی اکرم) 6732 ( "بررسی عوامل موثر بر گزارشکری میان دوره ای به موقع شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران " مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز شماره 63)2 )پیاپی 73((:33-33.

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 114 2- پیری اصغر) 6733 ( "بررسی عوامل موثر بر گزارشگری میان دوره ای به موقع در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسالمی واحد اراک. تجویدی الناز ) 6731 ( " اجبار به افشای اطالعات برای شفافیت بازار سرمایه" روزنامه اعتماد شماره 6927 به تاریخ 31/3/7 صفحه 66 )بورس و بازار(. -7 4 -کاظمی ملیحه) 6731 ( "تاثیر پذیرفته شدن شرکت ها در بورس بر ویژگی های کیفی اطالعات در صورت های مالی" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسالمی واحد اراک. 9- کرمی غالمرضا مهرانی ساسان اسکندر هدی) 6733 ( "بررسی تئوری نمایندگی و تئوری عالمت دهی در سیاست های تقسیم سود:نقش سرمایه گذاران نهادی" مجله پیشرفت های حسابداری دانشگاه شیراز 2(2 )پیاپی 93/7((:672-613. 6- خالقی مقدم حمید و داور پناه اسماعیل) 6737 ( "آثار رعایت استاندا حسابداری شماره 22 تهیه صورت های مالی میان دوره ای بر تصمیمات استفاده کنندگان در مقایسه با گزارشات میاندوره ای طبق الزامات سازمان بورس اوراق بهادار تهران" مطالعات حسابداری شماره 1. 3- عرب مازار یزدی محمد و مظفر جمالیان پور) 6733 ( "مقایسه محتوای اطالعاتی و سودمندی صورت سود وزیان میان دوره ای 7 1 و 3 ماهه در بورس اوراق بهادار تهران" مجله پژوهش های حسابداری مالی 2)4)1((:11-49. 3- عالمی محمدرضا بهزاد پور سمیرا و مرادزاده ف مهدی) 6731 ( "مقایسه ارزش اطالعاتی صورت های مالی میان دوره وساالنه در بورس اوراق بهادار تهران" پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار 2)6(:33-33. مهدوی غالمحسین و جمالیان پور مظفر) 6733 ( " بررسی عوامل مؤثر بر سرعت گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" مجله پژوهشهای حسابداری مالی 613-33:)1(2. -3

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره 02/ زمستان 111 20 61- مهرانی ساسان و امیر رسائیان) 6733 ( "بررسی رابطه اهرم مالی و ارزش افزوده بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی 6)4(:36-33. 66- مهرآذین علیرضا و انیس رحیمی) 6733 ( "رشد شرکت و تاثیر آن بر رفتار گزارشگری محافظه کارانه ی مدیران "فصلنامه دانشگاه آزاد اسالمی 612-33:)67(9. مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی 62- یحیی زاده فر محمود شمس شهاب الدین و الریمی سید جعفر) 6733 ( "رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های سود آوری با ارزش افزوده بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" بررسی های حسابداری و حسابرسی 63)93(:667-.623 13- Boritz Efrim & Liu Guoping. 2006." Determinants of the Timeliness of Quarterly Reporting: Evidence from Canadian Firms", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=875288 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.875288. 14- Butler Marty B, Kraft Arthur Gerald & Weiss Ira Samuel.2007." The Effect of Reporting Frequency on the Timeliness of Earnings: The Cases of Voluntary and Mandatory Interim Reports. Journal of Accounting and Economics Volume 43, Issues 2 3, pp. 181 217. 15- Pahlevan Sharif, Saeed & Ranjbar Amir. 2008." An Examination of the Factors Affecting the Timeliness of Interim Financial Reporting: The Case of Malaysian Listed Compnies", Terengganu International Business and Economics Conference. 16- Ku Ismail, Ku Nor Izah & Roy Chandler.2003." The Timeliness of Quarterly Financial Reports of Companies in Malaysia". Social science research network. 17- Owusu-Ansah Stephen. 2000. "Timeliness of Corporate Financhal Reporting in Emerging Caoital Markets: Empirical Evidence from the Zimbabw Stock Exchange ". Forthcoming in Accounting & Business Research. 18- W. McGee Robert & Yuan Xiaoli.2008. "Corporate Governance and the Timliness of Financial Reporting: an Empirical Study of

فصلنامه علمي پژوهشي حسابداري مالي/ سال پنجم/ شماره / 02 زمستان 20 110 the People s Republic of China".Florida International University,Chapman Graduate school Of Business. 19- Nguyen, Huu Cuong, Gallery, Gerry T., & Artiach, Tracy.2013. "Interim financial reporting in the Asia-Pacific region : a review of regulatory requirements". Corporate Ownership and Control, 10(3), pp. 380-388. 20- Phiri Kampanje Brian. 2012. "Interim Financial Reporting in Malawi" electronic copy vailable at: http//ssrn.com/abstract =213720.